Epiko Ng Ibalon Pdf Download: Ang Paglaban sa mga Dambuhala at ang Pagtatag ng Kapayapaan

Kilala ang Bicol sa kanilang matandang epiko na Ibalon naisinalaysay ng isangmakatang manlalakbay na si Cadugnung naisinalin Fr. Jose Castao. Ang nasabing epiko aynalathala sa Madridsa tulong ni Wenceslao Retana.Ibalon o Ibalnon ang naging tawag ngmga Espaol sa sinaunang lupain ng mgaBicolano. Naging batayan nitoang mga ibal o ibay na kauna-unahang pangalan ng tangwayng Bicol.Salitang pinaikli ang ibal ng Ibalyo na nangangahulugan na nagingtawiran mula saVisaya patungo sa kabilang ibayo sa dakong TimogLuzon.Binubuo ng sampung saknong na may tig-4 na linya o talutod.May sukat nalalabindalawahin. May dalawang bahagi ang epiko.Naglalaman ng kahilingan ni Iling (isangibong laganap sa kabikulanat kung inaalagaan ay madaling turuang bumigkas ng ilang salita)kayCadugnung na awitin ang mga pangyayaring magpakilala sa kabayanihanni Handyong.Ang ikalawang bahagi naman ay ang awit ni Cadugnung nanaglalaman ng mgapangyayaring naganap noong matagal na panahon.Sapagsisimula ng epiko, si Baltog ang kauna-unahang lalakingnakarating sa Kabikulanbuhat sa lupain ng Botavara. Dahil samayamang lupain ng Bicol at sa likas nitong kagandahan,naakit siBaltog. Isang gabi, tinambangan ni Baltog ang baboy-ramo. Sinaksakniya angmabangis na hayop sa pamamagitan ng kanyang sibat.Pagkatapos ay sinunggaban niya angmga panga at binali ang buto.Isinabit ni Baltog ang dalawang panga sa puno ng Talisay. Labisnahumanga ang mga mangangasong buhat sa ibang lugar nang kanilangmakilala at makitaang pangit at panga ng baboy-ramo gayundin angpanga nitong nakausli. Ang baboy-ramongito ay buhat daw sa bundokng Lingyon at tinatawag na Tandayag.Dahil sa ipinamalas ni Baltogna pambihirang lakas kayat kinilala siyang pinuno ng pookna Ibalon.Naging mabuti siyang pinuno. Binigyan niya ng katarungan ang lahatng kanyangnasasakupan.Matapos ang panahon ng kapayapaan atkasaganaan, naghari naman sa buong Ibalonang lagim at kapinsalaandahil sa poot ng mga dambuhalang tulad ng mga pating na maypakpak,kalabaw na lumilipad at higanteng buwaya.Nalungkot si Baltog dahilsiya ay matanda na at hindi na niya kayang ipagtanggol angkanyangmga nasasakupan. Hindi nagtagal, isang batang-batang mandirigmaangnagngangalang Handyong ang dumating sa Ibalon. Nang marinig niyaang karaingan ng mgatao ay muli siyang naging tagapagligtas. Nagingmatagumpay naman siya sa paglipol ng mgadambuhala. Hinikayat niBaltog si Handyong na magkaroon ng isang pangkat ng mgamandirigmaupang tumulong sa paglipol ng mababangis na dambuhala. Kayat mulanoon siHandyong naman ang humaliling bayani ng epiko.Nakalaban dinat napatay ni Handyong si Ponong nang bigla itong lumusob sakanila.Isa rin itong dambuhala na iisa ang mata at tatlo ang bibig.Ito ay napatay ni Handyong. Anglabanan ay umabot ng sampung buwan.Ang pating na may pakpak at Simarong kalabaw nalumilipad ay nalipollahat. Ang mabangis na Sarimaw ay itinaboy sa bundok ng Kolasi.Ngunitisa pang dambuhala ang nakaligtas sa kamay ni Handyong. Siyaysi Oryol, isang tusong ahas na nakukuhang maging isang anyo ngkaakit-akit na babae at ang tinig ay parang sirena. Angmapanlinlangna serpyente ay nagtatangkang gayumahin si Handyong. Sa kabila ngpang-aakitna ginawa kay Handyong, pinatunayan ni Oryol na hindiniya mapapasuko si Handyong, kayatnaghandog siya ng tulong upangmapuksa ang mga dambuhalang buwaya sa ilog Bicol.Pagkatapos nglabanan, ang ilog Bicol ay namula sa dugo ng mga buwaya. Nasaksihanngilang orang-utang ang labanang ito at silay nasindak.Nang malipolang mga dambuhala sa pook, namahinga si Handyong. Mula noonsiyaynagpatuloy sa pamamahala sa kanyang mga kababayan nang buongtapat at katalinuhan. Sakanyang pagpapahinga siyay nagtanim ng gabiang laman ay kasinlaki ng pansol. Nagtanimdin siya ng isang uri ngpalay na nagtataglay ng kanyang pangalan. Lalo siyang napamahalsakanyang mga sakop nang nahikayat niya nang buong lugod ang mgamamamayan upanggumawa ng mga kapaki-pakinabang na kasangkapan saikakabuti ng lipi.Binanggit din sa epiko na si Handyong angkauna-unahang gumawa ng bangkangnaglayag sa ilog Bicol na siCuinantong. Lalong naging kahanga-hanga si Cuinantong nangmagdagdagsiya ng timon at layag sa bangkang gianwa niya. Ginawa rin niCuinantong angararo, suyod, pagalong, singkaw, gulok, asarol atsalop. Ang iba pang nagsigawa ngkasangkapan ay si Hablom natumuklas ng habihan, ang unanong si Dinahon naman anglumikha ngtapayan, kalan, palayok at iba pa. Si Surat naman ang gumawa ngABAKADA atinukit sa batong libon.Inilalarawan din sa epiko angbahay nina Handyong na kung tawagin ay moogsapagkat itoynakasalalay sa punongkahoy. Alinsunod sa epiko silay tumatahan saitaas ngpunungkahoy upang maiwasan ang labis na init at maligtasang mga sarili sa insektot hayop nanaglipana sa pook. Ibinigay niHandyong ang batas na makatarungan na magpapahintulot namanirahannang sama-sama ang alipin at umaalipin nang may karangalan atkatiwasayan sapamilya.Sa gitna ng kapayapaang naghahari sa lupainay nagkaroon ng isang delubyo. Angbaha ay kagagawan ni Inos. Isangnakasisisndak na bagyo na may kasamang malakas na ulanang nasabingdelubyo. Pagkatapos ng delubyo, isang tangway ang lumitaw na ngayonaytinatawag na Pasacao. Nagbago rin ang takbo ng agos ng ilogInarihan. Ang epiko aynagwakas sa kasaysayan ni Bantong, isangbatang-batang kaibigan ni Handyong na lagi niyangkasa-kasama. Sapanahong iyon, ang katahimikan ng Ibalon ay muling binulabog niRabut,isang dambuhalang kalahating tao at kalahating hayop angkatawan. Siyay isangmangkukulam at nagagawa niyang bato angsinuman.Isang araw, kasalukuyang bumabaha, nagtungo si Bantongkasama ang kanyang mgatauhan sa yungib at sinalakay si Rabutsamantalang itoy natutulog. Tinaga ni Bantong angtulog nadambuhala. Namilipit sa sakit sa Rabut at umalingawngaw ang kanyangtinig sa buongbayan.Dinala ni Bantong ang bangkay ni Rabut saLibnaman. Ipinakita niya kay Handyong angdambuhala at hindi siyamakapaniwala sa kapangitan ni Rabut. Dito nagwakas ang salin niFr.Jose Castao:Nangako si Cadugnung na ipagpapatuloy niya angkuwento sa ibang araw. Subalitmaaaring hindi na naisalin ang ibapang bahagi ng epiko o kaya hindi na natapos kung kayatnananatilingwalang karugtong ang epiko.

Salaysay ni Pari Jose Castao sa narinig niyang kuwento ng isangmanlalakbay na mang-aawit na si Cadugnong, ang epikong Ibalon aytungkol sa kabayanihan ng tatlong magigiting na lalaki ng Ibalon nasina Baltog, Handiong, at Bantong. Ibalon ang matandang pangalan ngBikol.

Epiko Ng Ibalon Pdf Download

DOWNLOAD: https://urluso.com/2vGXJ9

Noong 1895, si Prayle Jose Castaño ay may kinaibigang lagalag na mang-aawit na si Cadungdung. Sa kanya narinig ng pare ang epikong Ibalon. Itinala at isinalin ng pare sa Kastila ang isinalaysay sa kanya ni Cadungdung. 2ff7e9595c